bo'lgan ekan»
(1935) pyesasining markaziy qahramoni baobro'y
buijua oilasidan chiqqan kishi bo'lib, u moliyaviy operatsiyada
qonunni buzganligi uchun o 'n besh yilga qamaladi. Jazoni o'tab
qaytgach, ongi qayta uyg'ongan bu kishi diyonatsiz tartibotdan yuz
o'girib, oilani ham butkul tark etadi.
«Yuksiz sayyoh*
(1936) pyesasi ham shunga o'xshash: birinchi
jahon urushida og'ir jarohat olib, xotirasidan ajralgan G aston o 'n
sakkiz yillik um rini nogironlar uyida o'tkazadi,
oxiri nufuzli, dav-
latm and oilasini topadi. Lekin qahram on ko'z o'ngida o'tm ishi
jonlanib, qad ko'taraveradi. Zohiran shafqatli, m uruw atli bu
xonadonda aslida shafqatsizlik, aldov va yolg'onchilik hukm
surardi. G aston o 'z o'tm ishidan yuz o'girib, yangi, g'uborsiz hayot
kechirish istagida bir yetim bola bilan uydan chiqib ketadi.
«Yowoyi qiz» (1934) Anuyning bu
davrdagi yirik pyesalaridan
biri bo'lib, unda Tereza degan qiz bilan boyvachcha Floran degan
yigit o'rtasidagi sevgi orqali tabaqaviy ziddiyatlar ochiladi.
«Evredika» va «Antigona* Anuyning urush yillari yaratgan eng
sara dram alari hisoblanadi. Ularda muallif zamonaviy tafakkur
dramasiga ham ohang tarzda turm ushning maishiy va shartli izoh-
larini o'zaro uyg'unlashtirib, diqqatini
hayotiy borliq tahliliga
qaratadi va shu bilan uni falsafiy idrok etish va um um lashm alar
yaratish darajasiga ko'taradi.
T ereza tabiatan beg'ubor, pokdom on qiz bo'lib, bir yoqdan
sevgilisining takabbur va bebosh urug'-aym oqlari qarshiligiga duch
kelsa, ikkinchi yoqdan boylik deganda im onidan voz kechishga
ham boruvchi o 'z ota-onalari qarshiligiga duch keladi.
Har ishni
yeng ichida pishirib, manfaat ko'ruvchi molparast va johil kimsalar
«murosasizlikka» borm agan Terezani «yovvoyi» deb tahqir etadilar.
D ram aning m uhim jihati shundaki, unda insonga,
uning tuganmas
ichki kuch va layoqatiga bo'lgan ishonch g'oyasi bo'rtib turadi.
Anuy ijodidagi yangi bosqich urush yillari boshlanadi. Fashist-
larning
Fransiyaga
bostirib
kirishi,
m am lakatda
mutaassib
kuchlarning bosh ko'tarib chiqishi, sotqinlik, murosasizlik — bu-
lam ing
ham m asi
Anuyda
kelajakka
nisbatan
ishonchsizlik
tug'diradi, eski ideallardan ko'ngli qola boshlaydi. Lekin teatr
uchun asar yaratishda g'ayrat bilan ishni davom ettiraveradi. U av-
val va yangi yozilgan asarlarini o 'z ichiga oluvchi ikki turkum pye
salari majmuyini nashr ettiradi. 1942-yili «Oqsichqon», «Yuksiz
sayyoh*, «Yowoyi qiz» va 1941-yili yozilgan «Evredika»
asarlarini
o 'z ichiga oluvchi
