-rasm. Gruntni oqizib yuvib joylashtirish

Download 3,21 Mb. Pdf ko'rish
bet	45/57
Sana	03.08.2024
Hajmi	3,21 Mb.
	#269076

1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 ... 57

6 – quyqa oqizgichning ko’chiriladigan tayanchi.

5.33-rasm. Gruntni oqizib yuvib joylashtirish:
a – estakadaliusul bilan; b – past estakadali usuli; 1 – do’nglik;
2 – quyqa oqizgich; 3 – suv yig’adigan quduq (drenaj); 4 – suvnichetlatuvchi quvur;
5 – yuvilib cho’ktiriladigan grunt qatlamlari;
6 – quyqa oqizgichning ko’chiriladigan tayanchi.
Quyqaoqizgichdan quyqa ketma-ket xaritaga yoki oqizib yuvish uchastkasiga uzatiladi. Bu usul
keng to’kilmalarni oqizib yuvib cho’ktirish uchun qo’llanadi. Yuvishning ikki usuli – quyqa oqizgichning
ko’ndalang tomonidan olib boriladigan past estakadali oqizib yuvish va, quyqa oqizgichning oxirgi
bug’ini (zvenosi)ning yon teshiklari orqali amalga oshiriladigan yuqori estakadli oqizib yuvish.
Estakadasiz usul
shunisi bilan farqlanadiki, unda magistral quyqa oqizgichlar to’kilmadan
tashqarida joylashtiriladi, ya’ni ularni bo’lajak to’kilma tag qismi yoniga xaritaning ikkala tomonidan
joylashtiriladi va har bir 10...20 m dan keyin quyqa oqizgichga patruboklar (qisqa truba) biriktiriladi, o’z
navbatida ularga teshiklarga ega bo’lgan gorizontal quvurlar biriktirilgan bo’ladi, bu teshiklardan quyqa
yuviladigan tekislikka oqib tushadi. Bu usul ancha ilg’or usullardan biridir, chunki uning qo’llanishi bir
million kubometr gruntni yuvishda estakada hosil qilishga sarf bo’ladigan 1000 kubometr atrofidagi
yog’och materiallarni tejash imkonini beradi. Gruntning eng yirik zarralari bu usulda to’kilmaning yon
qismlari bo’ylab o’tiradi (cho’kadi), bu esa yon qismlarni mustahkamlaydi, demak ular suv bosimi
qarshisidagi qurilayotgan damba, to’g’onlar va boshqa inshootlarni yanada ustivor qiladi.

To’kilmalarning atrofidagi yer do’ngliklari suvning bir marta yuvilishi uchun 1,0...1,5 m
balandlikda tiklanadi, yuvilishning o’zi esa joylashtirilayotgan gruntning drenajlanuvchanlik qobiliyatiga
bog’lik ravishda 20 dan 100 sm gacha qalinlikda bajariladi. Suvning yuvilayotgan to’kilmadan tezroq
oqib ketish jadalligini oshrish uchun
chiqarib tashlovchi quduqlar
quriladi, ulardagi tiniq (aralash
gruntdan bo’shagan) suv to’kilmaning chegarasidan tashqariga yo’naltiriladi. Grunt qatlamlarining
yuvilish me’yoriga qarab quduqlar o’z balandligi bo’yicha o’stirilib boriladi.
Oqizib yuvish usuli orqali to’kilmalarni barpo etish gruntning sezilarli darajadagi zichligini
ta’minlaydi, shu tufayli uni sun’iy ravishda zichlashtirish talab etilmaydi, to’kilmalarga esa balandlik
bo’yicha keyingi tabiiy cho’kishiga katta bo’lmagan zahirani beriladi (qumli loy va loyli qum gruntlar
uchun 1,5%, qumli gruntlar uchun esa 0,75 %).

Download 3,21 Mb.

1 ... 41 42 43 44 45 46 47 48 ... 57

Download 3,21 Mb.

Pdf ko'rish