Shahrisabz filiali funksional ovqatlanish mahsulotlari texnologiyalari fanidan

Rux ko‘z gavhari sariq tanasini oksidlanishdan himoya qiladi. YAralar bitishini tezlashtiradi, ta’m bilishni yo‘qotishni bartaraf etadi, prostata bezi muammolarini bartaraf etadi, o‘sish va aqliy faollikka yordam beradi, keratin va kollagen faolligini ta’minlaydi. Aholi orasida rux tanqisligi belgilari toboro keng tarqalib bomoqda. Bu tuproq tarkibida ruxning kamligi, stresslarda uning yo‘qotilishi hamda turli ksenobiotiklar ta’siri bilan bog‘langan. Hatto kalsiyga boy ovqatlarni iste’mol qilish ham rux tanqisligini keltirib chiqaradi.

Ko‘p terlashda rux ko‘p yo‘qotiladi (3 mg gacha). B6 vitaminining katta dozalarini qabul qilishda oranizmga ko‘proq rux kirishi talab qilinadi. Qarishni sekinlashtirish uchun rux va marganetsga ega mahsulotlarni kombinatsiyalashgan holda iste’mol qilish talab qilinadi. Rux elementi mavjud qo‘shimchalarni iste’mol qilganda A vitaminini (β-karotin) iste’mol qilishni ko‘paytirish talab qilinadi. Qo‘shimcha tarzda ruxni qabul qilish mis, temir va marganets o‘zlashtirilishini kamaytiradi, bunday sharoitda organizmni ushbu elementlarning katta miqdori bilan ta’minlash talab qilinadi.

Ruxning katta miqdori ustritsalarda, hayvonlarning ichki organlarida, tuxum va sutda uchraydi. Kam miqdorda qo‘ziqorinda, shpinatda, kungaboqar mag‘zida, bug‘doy murtagida, qovoq urug‘ida, pivo achitqilarida, maydalanmagan yormalarda uchraydi.