|
“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
Pdf ko'rish
|
| bet | 227/520 | | Sana | 16.05.2024 | | Hajmi | 8,74 Mb. | | #237908 |
Bog'liq 03 04 2024 Yashil iqtisodiyot sari anjuman materiallari to\'plami“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
232
EKOLOGIK INQIROZLAR VA HAVO IFLOSLANISHING SALBIY
OQIBATLARINI BARTARAF ETISHDA “YASHIL” IQTISODIYOTNI
RIVOJLANTIRISHNING AHAMIYATI
Z.Sharipov, Toshkent davlat Iqtisodiyot universiteti talabasi
Ilmiy rahbar: Z.Allaberganov, Toshkent davlat Iqtisodiyot universiteti
dotsenti
Ekologik inqirozlar va havo ifloslanishing salbiy oqibatlarini bartaraf etishda
"yashil" iqtisodiyotni rivojlantirishning ahamiyati katta. Dunyo boʻylab yirik
ekologik muammolar bilan yuzaga keladi va faol ekologik muhofazaga oʻtish vaqt
oxiriga yetadi. Yer yuzidagi oʻrmonlar koʻpayishi oʻrniga tobora qisqarib bormoqda,
tabiat va havo har xil chiqindi hamda gazlar hisobiga ifloslanmoqda. Bundan
tashqari, tabiatda toshqinlar, oʻrmon yongʻinlari, chang boʻronlar va boshqa tabiiy
jarayonlar yuz bermoqda.
Bizning fikrimizga muvofiq, "Yashil" iqtisodiyot, ya'ni atrof muhitni
himoyalash, energiya iste'molini kamaytirish va sodir etiladigan moddiy va energiya
resurslarini isrofni kamaytirish, ekologik tizimlarni yangilash, iqtisodiy va ekologik
ravishda islohotlarni qilish va ijtimoiy boylikni oshirish bilan bogʻliq boʻlgan
iqtisodiyotning bir turi hisoblanishi mumkin. Bu shunday iqtisodiyot texnika,
uslublar va sohalar uchun garov barkamol kelib chiqganligi sababli, ekologik
muammolarni bartaraf etish va ekologik muhofazani ta'minlash imkoniyatlari
mavjuddir.
Bulardan kelib chiqib, "yashil" iqtisodiyot rivojlantirishning ahamiyati
ekologik muammolarni bartaraf etish va mustahkam ijtimoiy va ekologik boylikni
ta'minlashda katta ahamiyatga ega boʻlishi sababli, dunyo boʻylab bir nechta
davlatlar XXI asr mobaynida "yashil" iqtisodiyotga qaratilgan muhofazani
kuchaytirishga intilishmoqda va Oʻzbekistonda ham shunga oʻxshash ishlar olib
borilmoqda. Shuni ta’kidlash kerakki, Ekologik inqirozlar va havo ifloslanishga
qarshi kurashish "yashil" iqtisodiyotni rivojlantirishning asosiy prinsplari boʻlishi
zarur. "Yashil" iqtisodiyot rivojlantirish orqali ekologik muammoni hal qilish, faol
atrof muhitni himoyalash va energiya iste'molini oʻzgʻartirish kabi muhim vazifalar
oʻrin oladi.
Ekologik inqirozlar va havo ifloslanishing salbiy oqibatlari, tabiiy resurslarni
sarflash, atrof muhitni ifloslash, va inson salomati uchun katta xavf tashkil etadi.
Hozirgi kunda eng katta ekologik muammo boʻlgan “Orol dengizi” qurib borishi
koʻplab tabiiy muammolarga olib kelmoqda. Masalan, Orol dengizi qurib
borayotgani sababli undagi shoʻr tuzlar havoga koʻtarilishi va Oʻrta Osiyoda
havoning ifloslanishi shamollar sababli butun dunyo xavf ostida ekanligini
aytishimiz mumkin. Ma’lumotlarga asoslanib, Orol dengizining shoʻr tuzlari
dunyoning chekkasida joylashgan Antarktidada ham topilgan va bu muzlarning
erishiga olib kelishi bundan mustasno emas. Natijada, suv toshqinlari yuzaga keladi
va bu odamlarning suv ostida qolishiga olib kelishi tayin. Shu bois, davlatimiz
rahbari Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 75-sessiyasida
jahon hamjamiyati e'tiborini yana bir bor davrimizning oʻtkir muammolaridan biri
|
| |
