о
Н
о
vitamin Н (biotin) R=H
N s- karboksibiotin
R = — С О Н
II
О
Biotin bioximik roli koferment N5-karboksibiotin shaklida bajaradi, lizinning
e-aminogruppasini
qator
fermentlar
bilan
bog’laydi
(metilmalonil-CoA-
transkarboksilaza, asetil-, propionil-, metilkrotonil- va piruvat karboksilazalar,
fermentlari bilan konyugat formasida ("faol karbonil” nomida) bog’langan,
karboksillash reaksiyalaridagi qaytar reaksiyalarda ССЬ
ni tashiydi-dekarboksillash
va transkarboksillashda lipidlar, aminokislotalar,
uglevodlar, nuklein kislotalar va
boshqa biologik faol moddalar biosintezida ahamiyatlidir.
Biotin yetishmovchiligi tori depigmitatsiyasiga sababchi bo'ladi va o’ziga xos
ekzematoz dermatit rivojlanishiga sababchi bo'ladi, o’sish to’xtashi va nerv
buzilishiga keltiradi. Qushlarda
modda almashinish buziladi, pat chiqishi
yomonlashadi va tuxum oz tug’iladi. Biotin o’simliklar, mikroorganizmlarga,
xoxlagan
xujayraga kerak, zararli o’smalar (opuxollar) xujayralarida uning miqdori
yuqoridir. Tabiiy biotin antivitamini pishmagan xom tuxum oqsilidagi avidindir, u
vitaminni erimaydigan kompleksga aylantiradi. Odam kunda 0,1-0,3 mg/sut
vitamin
H ga talabgordir va ichak mikroflorasidagi biosintez hisobida to’yinadi.
Vitamin F
Bunday nomda bir gurux to’yinmagan yog’ kislotalari-olein, linol, linolen va
araxidon kislotalari kiradi. Hayvon (kalamush) kerakli
bu kislotalar xujayra
membrana qurilishiga kerak. Lekin aytish kerakki araxidon kislotasi 10 marta faoldir
boshqa shu qator kislotalarga qaraganda,
bu asosan prostaglandinlar, tromboksan A2
va leykotirienlar biosintezida kerakdir
