38
Metodni qo‘llashda o‘quvchilar quyidagi jadvallar bo‘yicha faoliyatni tashkil etadilar:
I. Guruhlar tomonidan bildirilgan fikrlar bilan matn taqqoslanadi:
Maxsus belgilar
Maxsus belgilar ma’nosi
Z-
Matnda guruhlar tomonidan bildirilgan fikrlar o‘z aksini topgan bo‘lsa
S-
Matnda guruhlar tomonidan bildirilgan fikrlar o‘z aksini topmagan
bo‘lsa
?-
Matn bilan tanishish jarayonida savollar tug‘ilsa
“Shaxsiy fikr"
metodi – o‘quvchilar tomonidan yangi bilimlar o‘zlashtirishda, olgan
bilimlarini
mustahkamlashda, ongda hosil bo‘lgan ma’lumotlarni tahlil qilish, taqqoslash va
tegishli xulosalar chiqarishda shaxsiy fikr metodi yaxshi natija beradi.
Hozirgi paytda o‘quvchilar ko‘proq bilimni mustaqil
ishlar bajarish jarayonida
egallamoqdalar. Mustaqil o‘qib o‘rgangan materiallarni qayta ifodalash, amalga tatbiq etishda
ushbu metoddan foydalanilganda talabalarning ongli va faol o‘zlashtirishlari amalga oshadi.
Ilmiy, nazariy, amaliy va muammoli o‘quv materiallarini tahlil qilish jarayonida talabalar
alohida kichik guruhlarda yoki ikkiga bo‘lingan holda o‘z yondashuv va munosabatlarini bayon
etadi. Boshqalar bu fikrni inkor etadigan nuqtai nazarlarini ilgari suradi.
Dalil va isbotlar
keltiradi. Qarshi fikr aytganlari o‘z tomoniga o‘tkazishga harakat qiladi. Ekspert guruhi qaysi
g‘oyaning ustunligini aniqlash maqsadida so‘rov varaqasi to‘ldiradi. Qaysi bir guruh qaysi
g‘oyaning ustunligini aniqlash maqsadida so‘rov varaqasi to‘ldiradi. Qaysi bir guruh ortiq ovoz
olsa,
ularning fikri haqiqatga yaqin, deb hisoblanadi. Mikroguruhlarning faolligiga qarab
keltirilgan dalil va isbotlarining haqiqatga yaqinligiga mos holda reyting qo‘yiladi.
"FSMU”
metodi - munozarali masalalarni hal etishda, bahs-munozaralar o‘tkazishda
yoki o‘quv-seminarlari yakunida o‘quv rejasi asosida biron bo‘lim o‘rganib bo‘lingach
qo‘llanilishi mumkin. Bunda talabalar o‘z
fikrini himoya qilishga, erkin fikrlash va o‘z fikrini
boshqalarga o‘tkazish, ochiq holda bahslashishga, shu bilan
birga egallagan bilimlarini
baholashga, tahlil etishga hamda tinglovchilarda bahslashish madaniyatini o‘rgatadi.